Od czerwca 2023 roku Nadbałtyckie Centrum Kultury w Gdańsku rozbudowało się o nowy dział i program wspierania kadr kultury w regionie pomorskim. Zadaniem PRACOWNI KULTURY jest wzmacnianie i doskonalenie pracowników i pracowniczek domów kultury oraz bibliotek przy domach kultury. Działania te mają prowadzić m.in. do budowania silnej, otwartej i aktywnej grupy działaczy tego sektora, którzy tworzyć będą atrakcyjną i odpowiadającą potrzebom odbiorców ofertę kulturalną.
Już w marcu 2023 roku w Nadbałtyckim Centrum Kultury ruszył projekt „Archiwa na warsztat”. Celem tego działania jest wspieranie ludzi kultury w województwie pomorskim poprzez dzielenie się wiedzą w zakresie archiwów społecznych. W ramach trzech zjazdów pracowniczki i pracownicy domów kultury oraz bibliotek przy domach kultury w naszym województwie otrzymali wiedzę w tematach: zbierania historii mówionej, pracy z tworzenia archiwów społecznych, mapowania zasobów lokalnych i zawierania partnerstw, promocji dziedzictwa kulturowego, a także skutecznego określania i docierania do wybranej grupy odbiorców.
Dzięki „Archiwom” NCK ma także okazję do kolejnych podróży po regionie, zdobycia niezwykłych kontaktów i mapowania potrzeb.
– Spotkaliśmy się w różnorodnych, kulturotwórczych miejscach na mapie województwa: w Wieżycy, w Kaszubskim Uniwersytecie Ludowym, w Gdańsku – w naszych siedzibach: Ratuszu Staromiejskim i Centrum św. Jana oraz w Żuławskim Domu Kultury w Nowym Dworze Gdańskim. – mówi Monika Bąkowska-Łajming, współpomysłodawczyni projektu Archiwa na warsztat.
Nowy program NCK
Archiwa na warsztat to pilotażowy projekt nowego programu NCK dla pracowników i pracowniczek kultury. Od czerwca przy Bielańskiej 5 w Gdańsku ma siedzibę nowy dział Nadbałtyckiego Centrum Kultury, który tworzy nowy program naszej instytucji w zakresie wzmacniania pomorskich kadr kultury – Pracownia kultury*.
– Od kilku lat podróżujemy po regionie. Współpracujemy z różnymi podmiotami przy okazji kolejnych projektów. Jest to także okazja do wymiany doświadczeń
i nieformalnych rozmów. Głos z regionu jest dla nas ważny. Chcielibyśmy więc dać obecnym i przyszłym kolegom i koleżankom możliwość integracji środowiska, podnoszenia kompetencji i wzmacniania umiejętności. – mówi Lawrence Ugwu, dyrektor NCK. Pracownia kultury ma być i będzie przestrzenią do spotkań i wspólnych działań na rzecz konsolidacji i integracji tego środowiska – dodaje Ugwu.
Pomysł na program zrodził się po przeprowadzaniu w NCK pogłębionych, wieloletnich badań nad pomorskim sektorem kultury. Wraz z Departamentem Kultury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego i Ośrodkiem Badań i Analiz Społecznych Krzysztofa Stachury, NCK brało i bierze aktywny udział w analizie, próbie usystematyzowania i diagnozie tego sektora.
W badaniach tych m.in. jasno wybrzmiewała potrzeba na zacieśnienie współpracy i próbę znalezienia wspólnej platformy do wymiany doświadczeń. Program jest odpowiedzią na artykułowane w tych badaniach przez środowisko potrzeby.
– Jednym ze strategicznych wyzwań rozwojowych stojących przed Samorządem Województwa Pomorskiego jest rozwój aktywnej, otwartej, wrażliwej, świadomej i silnej wspólnoty regionalnej. Taka wspólnota stanowi kapitał społeczny, a ważnym ogniwem w procesie jego tworzenia jest kultura i jej kadry.
Rozwój idzie w parze z doskonaleniem umiejętności, co jest niezwykle istotne w obliczu dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości i w każdej dziedzinie życia zawodowego. Dotyczy to także sfery kultury. Potrzeba podnoszenia kompetencji kadr kultury jest jednym z wątków poruszanych w dokumentach strategicznych wyznaczających kierunki rozwoju województwa pomorskiego na najbliższe lata.
Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2030 wskazuje m.in., że „pomimo znacznej pozytywnej zmiany w ostatnich latach, instytucje kultury nadal w zbyt małym stopniu włączają się w działania na rzecz społeczności lokalnych, w szczególności w ramach partnerstw, np. z instytucjami edukacyjnymi czy pomocy społecznej. W związku z tym, niezbędne są działania służące podnoszeniu kompetencji kadr kultury w zakresie animacji społecznej na poziomie lokalnym.”
Z kolei w Regionalnym Programie Strategicznym w zakresie edukacji i kapitału społecznego zapisano, że „potencjałem do kreowania kapitału społecznego są kadry kultury (a zwłaszcza instytucji kultury). Poprzez oferowanie wysokiej jakości usług kadry te mają możliwość budowania między innymi kompetencji obywatelskich (kształtowanie aktywnych postaw w zakresie działalności publicznej), społecznych (kształtowanie postaw sprzyjających kooperacji i współpracy), komunikacyjnych (wymiana wiedzy i doświadczeń), czy też kreatywnych (kreatywne myślenie i ekspresja twórcza).”
Dzięki współpracy Samorządu Województwa Pomorskiego, Nadbałtyckiego Centrum Kultury oraz Ośrodka Badań i Analiz Społecznych w 2021 r. przeprowadzono badanie głównie wśród instytucji kultury i organizacji pozarządowych z całego Pomorza, zwieńczone raportem „Kompetencje kadr kultury w województwie pomorskim. Stan faktyczny i diagnoza potrzeb” autorstwa Krzysztofa Stachury z OBiAS. Materiał zgromadzony w ramach badania był punktem wyjścia do opracowania rozwiązań podnoszących kompetencje osób oraz organizacji działających w pomorskim sektorze kultury.
Przywołane dokumenty brzmią bardzo poważnie – a przekładając je na język bardziej ludzki – zależy nam, by w kulturze pracowali ludzie coraz bardziej wykształceni, pełni pasji i spełnień. Nadbałtyckie Centrum Kultury z racji swego zasięgu, tradycji i spojrzenia w przyszłość, a także wieloletnich, nad wyraz szerokich kontaktów w branży kultury, jawi się jako instytucja, która jest dobrze predystynowana na rzecz działań służących podnoszeniu kompetencji kadr kultury. – komentuje Beata Jaworowska, zastępczyni dyrektora Departamentu Kultury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego
Wzmacnianie kadr kultury, co to oznacza?
– Myśląc o wzmacnianiu pomorskich kadr kultury mamy na myśli inicjowanie procesów, w których pracowniczki i pracownicy szeroko rozumianego obszaru kultury w województwie pomorskim poznają się nawzajem, zauważają swoje działania, stanowią dla siebie inspirację i wsparcie. – mówi Alicja Jelińska, kierowniczka Pracowni kultury.
Wzmacnianie ma także wpływać na pracę osób, które nie są na co dzień widoczne np. na rozdaniach nagród artystycznych czy w świetle reflektorów, a stoją za kurtyną i dbają o to, by publiczność województwa pomorskiego miała atrakcyjną i różnorodną ofertę kulturalną.
„Stawiamy na relacje”
Najogólniej rzecz ujmując, celem Pracowni kultury jest bycie dla ludzi i odpowiadanie na ich potrzeby – praca na rzecz osób zatrudnionych w instytucjach kultury. NCK stawia też na relacje z ludźmi. Dlatego program będzie składał się, nie tylko ze wspólnych spotkań, wizyt studyjnych, debat, ale także badań potrzeb ludzi kultury, szkoleń i analizy sektora.
– Już dziś docierają do nas głosy, że są trudności w pozyskaniu informacji branżowych. Widzimy potrzebę platformy, która pomoże w wymianie informacji o ciekawych spotkaniach, szkoleniach, konferencjach, zawierać będzie także odnośniki do raportów badawczych, cennych artykułów, które są dziś ogólnodostępne, ale jednak rozproszone. – dodaje Jelińska.
Pracownia kultury chce wzmacniać prestiż ludzi kultury i wspierać ich w codziennych zmaganiach, aby czuli się w swoim zawodzie spełnieni, docenieni i silni.
– Wspierając ich rozwój przyczynimy się do tworzenia coraz atrakcyjniejszej, bardziej dostępnej i zróżnicowanej oferty w województwie pomorskim. Trafniejszego dostosowywania treści kulturowych do oczekiwań, a także efektywniejszej pracy – dodaje Ugwu.
* Dziś Pracownia kultury składa się z trzyosobowego zespołu. NCK specjalnie do prowadzenia tego działu i programy zrekrutowało 2 osoby mające doświadczenie w pracy z projektami kulturalnymi w regionie, tworzeniem, badaniem i analizą środowiska (Alicję Jelińską i Marlenę Błyskal) oraz 1 osobę z wieloletnim doświadczeniem w pracy w NCK, znajomością specyfiki pracy w instytucji kultury i rozpoznawalną w regionie (Monikę Bąkowską-Łajming). W kolejnych latach planowane jest powiększenie zespołu o kolejne osoby.
Więcej informacji: nck.org.pl